BRUSSEL 24/02 – MediQuality, digitaal platform voor zorgverleners in de Benelux met 52.000 leden, dat deel uitmaakt van de groep Medscape, voerde onlangs een internationale onlinestudie uit bij artsen rond burn-out en lifestyle. De vragen waren gebaseerd op internationale studies en gevalideerd door prof. Lode Godderis, Belgische burn-outspecialist en CEO van IDEWE.
Van de 698 ontvangen vragenlijsten weerhielden de analisten uiteindelijk 501 volledige en geldige enquêtes. 64% daarvan werd ingevuld door huisartsen en 36% door specialisten. De enquête peilde naar de werklast en het gevoel van uitputting bij artsen, maar ook naar de mogelijke gevolgen, depressie en suïcidale gedachten. Er was ook een luik over levensstijl (sport, vakantie, alcohol en tabak…). De meeste artsen die aan de enquête deelnamen, hebben klachten van burn-out gemeld.
Veertig tot vijftig uur… en meer…
Het is geen verrassing dat bijna de helft van de artsen meer dan 50 uur per week werkt: 27% geeft aan 51 tot 60 uur per week te werken, en 21% meer dan 60 uur per week.
Sinds het begin van de Covid-19 pandemie heeft 47% van de artsen een toegenomen werkdruk ervaren. Zeker de helft van de respondenten werkten meer dan 5 uur extra, voor 17% was dat meer dan 10 uur extra en in sommige gevallen (7%) zelfs meer dan 20 uur extra. Omgekeerd ondervond meer dan 26% van de artsen een vermindering van de werklast tijdens de pandemie. Vaak ging het om een gedwongen vermindering, op het moment dat de overheid besliste om niet-essentiële of niet-dringende medische activiteiten uit te stellen.
Uitputting en burn-out
Het resultaat: 68% voelde zich soms (34%), meestal (28%) of altijd (6%) uitgeput. De enquête vond plaats tussen 13 oktober en 28 december, midden in de tweede golf van Covid-19.
88% van de respondenten meldden symptomen of klachten van burn-out. De voornaamste oorzaken waren administratieve overlast (57%), wetten en regels van de overheid (33%), te veel werk (32%) of te veel informatica (29%).
Artsen zien als oplossingen minder regelgeving (36%), meer ruimte voor patiënten en minder voor financiële aspecten (28%), meer haalbare werkroosters (23%) en meer respect op de werkplek (22%).
Advies van burn-outspecialist Lode Godderis
“Voor artsen die in een ziekenhuisverband werken is het ook aangewezen om de werktijden en werkduur te herbekijken en afspraken te maken inzake voorspelbaarheid van het werkschema, flexibiliteit en begrenzing. Dat is een moeilijke oefening maar met een paar ingrepen, zoals een heldere taakafbakening, het tijdig ter beschikking stellen van uurroosters, het uitwerken van een vervangprocedure of een deeltijdse werkregeling, kan er vaak al veel druk van de ketel. Ook een coachingprogramma voor artsen kan helpen. “
Weinig hulp… en toch gelukkig
Terwijl de helft van de artsen niet overweegt hulp te zoeken bij een professional, meestal een psycholoog, is het toch positief dat 73% die tekenen van stress of burn-out vertonen, voorstander zijn van ondersteuningsprogramma’s om dit probleem aan te pakken en bijna een derde zou geïnteresseerd zijn in een deelname.
In feite proberen artsen “zichzelf te helpen”, door te gaan sporten, bijvoorbeeld. Bijna een op de vijf artsen (18,3%) doet dit bijna dagelijks, en 35% doet dit 2 tot 3 keer per week. Slechts 13,7% zegt niet te sporten.
Artsen nemen dus veel positieve en heilzame gedragingen aan om hun stress te verminderen (lichamelijk actief zijn, erover praten met de mensen om zich heen, rusten, tijd nemen voor een wandeling, enz.), hoewel de enquête ook “bekentenissen” aan het licht bracht, zoals (over)consumptie van alcohol (14%), junkfood (8%), (over)consumptie van medicatie (8%) of (over)consumptie van tabak.
Een positieve noot…
Want ondanks al het voorgaande, ondanks een zekere mate van ongerustheid en verlies van plezier in verband met Covid-19, verklaren vele artsen die bevraagd zijn over hun persoonlijke leven, dat zij zich tamelijk gelukkig, gelukkig of zelfs zeer gelukkig (65,5%) voelen, terwijl een minderheid zich een beetje ongelukkig, ongelukkig of zeer ongelukkig verklaart (18,9%).
Als conclusie stelt prof. Steven Laureys, neuroloog: “De overheid mag niet langer doof blijven voor de hulpkreet van artsen. De administratieve overlast moet nu aangepakt worden. Artsen die stress en burn-outklachten ervaren, moeten tools ter beschikking krijgen waarmee ze hun veerkracht kunnen verbeteren. Voor vele artsen is zelfzorg een ver-van-hun-bed-show, en het is hen niet aangeleerd tijdens hun opleiding geneeskunde. Samen met de politici, universiteiten en opleidingscentra kunnen we hier verandering in brengen.”
Link: Resultaten van de enquête over burn-out en levensomstandigheden.
Over MediQuality
MediQuality is een onlinedienst die voorbehouden is aan zorgverleners. Dit digitale platform biedt socioprofessionele en medische informatie, permanente vorming (via MediQuality Academy) en een reeks tools en diensten die nuttig zijn voor zorgverleners bij de uitoefening van hun beroep. MediQuality werd opgericht in 2000 en maakt sinds augustus 2018 deel uit van de internationale groep WebMD/Medscape, eerste digitale platform voor zorgverleners in de wereld.
Contact:
Voor alle vragen m.b.t. de enquête, dr. Eric Mertens, medisch directeur MediQuality, eric.mertens@mediquality.net, M: +32 (0) 476 34 06 92 en Sabine Verschelde, content & community manager, sv@mediquality.net, M: +32 (0)479 41 72 03.